Binaların Enerji Performansı Direktifi (BEPD)- The Energy Performance of Buildings Directive (EPBD) ikinci bir prensibe de saygı duymaktadır: Üye Ülkeler ayrıntılı ÅŸartlar ve metotlar hakkında karar verirler. 

 

Yeniden düzenlenen BEPD’de, bazı hükümleri, daha etkili olmalarını saÄŸlamak için güçlendirmek maksadıyla, daha uyumlu bir yaklaşıma doÄŸru ilk adımlar atıldı. AB komisyonu aynı zamanda bazı ortak metot ve programlar da oluÅŸturuyor.  Yeniden düzenlenen BEPD, özellikle ısıtma ve soÄŸutma sistemleri için, Avrupa çapında enerji verimliliklerini göstermek ve Avrupa standartlarının doÄŸrudan uygulanabileceÄŸi alanlar yaratacak bazı fırsatlar getirmektedir.

 

Bu yazı yeniden düzenlenen BEPD’nin ortak metot ve programları ile ilgili ısıtma ve soÄŸutma sistemlerinin standardizasyonu için fırsatları sunmaktadır. 

 

Ä°kinci prensiple baÄŸlantılı olarak yeniden düzenlenen BEPD’de standardizasyonun durumunu güçlendirmek

Binaların Enerji Performansı Direktifinin (BEPD) yasal dayanağı Avrupa Komisyonu anlaÅŸmasının 175 (1) maddesidir, (yerli ikame ilkesi). BEPD Avrupa BirliÄŸi çapında seviyeler ortaya koymaz, ancak üye ülkelerin ayrıntılı ÅŸartlar ve ilgili mekanizmalar ortaya koymalarını ister. 

Binalar yerel, bölgesel ve ulusal yetkili makamlar için uygunluk bakımımdan kilit öneme sahip olarak kabul edilir. Yeniden düzenlenen BEPD’de tekrar ayrıntılı ÅŸartları ve bunları uygulayacak yöntemleri belirlemeleri durumu üye ülkelere bırakılmıştır. Bölgesel yaklaşım ulusal/bölgesel sınırlara baÄŸlı ÅŸartların, örneÄŸin; bölge iklimi ve ayrı ayrı inÅŸaat gelenekleri gibi, dikkate alınmasını istemektedir. Bu kuralın arka planında yatan husus ise binaların yer deÄŸiÅŸtirmeyeceÄŸi gerçeÄŸidir. 

 

Evet, binalar yer deÄŸiÅŸtirmiyor,  ancak bunlarla baÄŸlantılı ürünler, hizmetler ve çalışanlar daimi bir seyahat yer deÄŸiÅŸtirme içindedir. Yapı ürünleri, cihazları ve hizmetleri AB iç pazarında önemli bir rol oynamaktadır. Bugünlerde birçok çalışan ve bazı ÅŸirketlerin tek bir ülkeyle sınırlı kalmamaktadır. 

 

Çalışanların ve iÅŸletmelerin dolaşımının Avrupa BirliÄŸi çapındaki faaliyetlerle artmasıyla, birbiriyle daha kıyaslanabilir ulusal düzenleme ÅŸartları getiren önlemler,  idari yükleri azaltacak ve dolaÅŸanlar için üretkenliÄŸin getireceÄŸi faydaları saÄŸlayan imkânları artıracaktır.  

 

Avrupa endüstrisi, içerik baÅŸvurusunu daha baÄŸlayıcı hale getirmek için, BEPD için yasal dayanağı madde 175 (1) den madde 95 lehine doÄŸru deÄŸiÅŸtirme eÄŸilimindedir. Ancak yeniden düzenlenen BEPD’de Avrupa endüstrisinin talebine uyulmamıştır. Verimlilikte iyileÅŸmeyi saÄŸlayacak kararlı ve güçlendirici mekanizmalara bir zemin oluÅŸturmak için ortak bir yaklaşım ortaya koyulması, bu sırada üye ülkelerin bunların uygulamaları üzerinde kontrol saÄŸlayacak kendi bireysel ÅŸart ve usullerini ortaya koymamaları korunmuÅŸtur. 

 

Ortak yaklaşımı oluÅŸturmak ve üye ülkelere BEPD’ni ulusal düzeyde aktarmalarına yardımcı olmak için, komisyon Avrupa Standardizasyon Komitesi (CEN) standartlarının kullanılmasını desteklemektedir. Bu konuda çıkartılan ilk direktif Avrupa Standardizasyon Komitesine verilmiÅŸ ve yeniden düzenlenen BEPD ile baÄŸlantılı ikinci direktif ise hazırlık safhasındır. 

 

Avrupa Standardizasyon Komitesi standartlarının yeniden düzenlenen BEPD’de kullanılması hala opsiyonel olsa da, yeniden düzenlenen BEPD, komisyonun üye ülkelerin kabul edeceÄŸi metodoloji ve programları oluÅŸturması gerektiÄŸini istemektedir. Metodolojiler Avrupa Standardizasyon Komitesi standartlarına dayanacaktır. Avrupa Standardizasyon Komitesi standartlarının durumu güçlendirilmiÅŸ ve yeni doÄŸrudan uygulama imkânları yaratılmıştır. 

 

Yeniden düzenlenen BEPD’nin ortak metot ve programları Avrupa Standartları için yeni doÄŸrudan uygulama yaratıyor

Bazı ülkeler zaten ulusal ÅŸartların yerine getirilmesi için Avrupa standartlarına dayanan metotların kullanılmasına müsaade ediyor olmasına raÄŸmen “eski” BEPD’nde Avrupa standardizasyonu esas olarak dolaylı yönden ulusal metotları etkilemiÅŸtir. Standartlar deÄŸiÅŸtirilmiÅŸ veya sadece kısmen kendilerine mal edilmiÅŸtir. Bu durum Avrupa Standartları ve ortak yazılım araçları geliÅŸtirilmesine müsaade etmeyen ulusal metotlar arasında farklılıklar meydana getirmiÅŸtir. Avrupa Standardizasyon Komitesi (CEN) standartları referans alınmadığından ve doÄŸrudan uygulanmadığından, profesyoneller ulusal metotlarca eÄŸitilmeye ve çalışmaya devam etmiÅŸlerdir. Avrupa Standartları çok iyi bilinmemiÅŸ ve sadece kısmen kullanılmıştır. 

 

Yeniden düzenlenen BEPD’de ortak metot ve programların geliÅŸtirilmesi bildirilmektedir. Bunun amacı Üye Ülkelerde enerji verimliliÄŸi ile ilgili yaklaşım ve gayretleri mukayese edecek metotları oluÅŸturmaktır. Mukayese ancak ortak metotlar kullanılarak yapılabilir. Bu nedenle yeniden düzenlenen BEPD’de bu metodolojilerin standartlara dayanak teÅŸkil etmesi açık olarak öngörülmüÅŸtür. Ortak metot ve programlar standartlar için doÄŸrudan uygulanabilecek alanlar getirecek, standartlar bilinecek ve kullanılacaktır. 

 

Ortak metot ve programlar aynı zamanda HVAC profesyonelleri, sanayiciler, hizmetler ve yazılım geliÅŸtiriciler için ilgi çekici uygulamalar da sunmaktadır. Standartlar ve yazılım araçları BEPD çerçevesi içinde, binaların enerji bakımından en uygun duruma getirilmesi ve ısıtma, soÄŸutma, havalandırma ve diÄŸer bina hizmetleri sistemlerinin pazarlanması için profesyonel uygulamalarda kullanılabilir. 

 

Isıtma ve soÄŸutma sistemleri için yeni fırsatlar

 

Yeniden düzenlenen BEPD’de ısıtma ve soÄŸutma sistemlerinin önemi yeni maddelerle vurgulamaktadır. Bu maddeler ısıtma ve soÄŸutma sistemlerinin binaların genel enerji performansına olan katkılarını kanıtlamalarını saÄŸlayacak fırsatlar getirmektedir. Bu fırsatlar Avrupa Standartlarına dayanan ortak yöntemler ve programlardır.

 

Madde 5: Minimum enerji performansı ÅŸartları için en uygun maliyet seviyesinin hesaplanması

Komisyon 30 Haziran 2011 tarihine kadar binaların ve bina elemanlarının minimum enerji ÅŸartlarının en uygun maliyet seviyeleri için karşılaÅŸtırmalı bir yöntem çerçevesi oluÅŸturacaktır. KarşılaÅŸtırmalı yöntem çerçevesi direktifin Ek III’üne göre belirlenecek ve yeni ve mevcut binalarla deÄŸiÅŸik bina kategorilerini birbirlerinden ayıracaktır. KarşılaÅŸtırmalı yöntem çerçevesi üye ülkelere bina ve bina elemanlarının enerji performansını, enerji performansıyla ilgili ölçülerin ekonomik boyutlarını tespit etme ve en uygun maliyet seviyesini belirleyerek baÄŸlanma imkânı saÄŸlayacaktır. 

 

Ek II’de karşılaÅŸtırmalı yöntem çerçevesinin bu direktifle ilgili uygun Avrupa Standartlarına dayanması öngörülmüÅŸtür.

 

Avrupa Standardizasyon Komitesi CEN tarafından titizlikle hazırlanan EN 15459 “Binalardaki enerji sistemlerinin ekonomik deÄŸerlendirmesi prosedürü”, TC 228 “Binalardaki ısıtma sistemleri” standartları bu maddenin aktarılması için esas olarak alınmalıdır. 

 

Enerji tasarrufunun hesaplanması en uygun maliyetin hesaplanmasının önüne geçmiÅŸtir. Enerji tasarrufunun hesaplanması mevcut olan CEN (Avrupa Standardizasyon Komitesi) standartlarıyla baÄŸlantılı olduÄŸundan sonuç olarak tüm CEN paketi de kullanılmış olacaktır. Yeniden düzenlenen BEPD’de, minimum ÅŸartlar için en uygun maliyetlerdeki seviyelerin o kadar ayrıntılı hesaplanması istenmektedir ki, ayrı ayrı elemanlar da hesaba dâhil edilmektedir. 

 

Isıtma ve soÄŸutma sanayicileri bu yöntemi ürünleri için pazarlama desteÄŸi olarak kullanabilirler. Ekonomik hesaplamalar enerjinin korunması önlemlerinin yüklenilmesi için güçlü bir teÅŸvik saÄŸlarlar. Kolay kullanılabilen ve tek olarak çalışabilen yazılımlar yapılmalıdır. Yazılım ayrı ayrı elemanları binaların genel enerji performansı içinde dikkate alacak, ancak giriÅŸ bilgilerini karmaşık hale getirmeyecek ÅŸekilde yapılandırılmalıdır. 

 

Madde 8: Binalarda Enerji Tüketen Teknik Sistemler

Üye ülkeler binalarda enerji tüketen teknik sistemlernin enerji kullanımını en uygun hale getirmek maksadıyla mevcut binalardaki sistem ÅŸartlarını aÅŸağıdakileri dikkate alarak belirleyecektir:

• genel enerji performansı,

• doÄŸru montaj,

• uygun ölçülendirme,

• ayar ve kontrol,

Üye ülkeler aynı zamanda bu ÅŸartları yeni binalara da uygulayabilirler.

 

Yeni, deÄŸiÅŸtirilmiÅŸ ve yenilenmiÅŸ binalarda enerji tüketen teknik sistemler için sistem ÅŸartları belirlenecek ve teknik, ekonomik ve fonksiyon olarak elveriÅŸli olduÄŸu kadar uygulanacaktır. 

 

Yeniden düzenlenen BEPD doÄŸru montaj ve ölçülendirmenin önemini de vurgulamakta ve bu konular için de ÅŸartların belirlenmesini istemektedir. Bu hususlar yeniden düzenlenen BEPD’de bulunan yeni konu baÅŸlıklarıdır. “Eski” BEPD’de ölçülendirme belirtilmiÅŸ fakat sistem ÅŸartları belirtilmemiÅŸti.

 

Isıtma ve soÄŸutma sistemleri için genel enerji performansı bakımından sistem ÅŸartları ilgi çekicidir. Bu ısıtma ve soÄŸutma sistemlerinin genel enerji kullanımına yapacakları katkının göstermesine yardımcı olabilir. Isıtma ve soÄŸutma sistemlerine özel minimum ÅŸartlar aynı zamanda daha az enerji verimliliÄŸi saÄŸlayan ısıtma ve soÄŸutma sistemlerinin de modernizasyon sürecini de tetikleyecektir. 

 

EN 15316-1 “Sistem enerji ÅŸartları ve sistem verimliliklerinin hesaplanma metodu” ısıtma ve sıcak su için binalarda enerji tüketen teknik sistemlerin toplam enerji verimliliÄŸini tarif etmektedir. Bu göstergeler soÄŸutma ve havalandırmayı da kapsayana kadar uzatılabilir. Geri kazanılabilir kayıpların da göz önüne alınması tanımlanmalıdır. Kontrol prosedürlerini kapsayan bir iletiÅŸim bağı oluÅŸturulmalıdır. 

 

Madde 11: Enerji performans sertifikaları

Komisyon ilgili sektörlere danışarak 2011 yılına kadar konut dışı binalar için ihtiyari bir ortak Avrupa BirliÄŸi belgelendirme projesini kabul edecektir. üye ülkeler bu projeyi tanıma veya kullanma konusunda teÅŸvik edilecektir.

 

Ortak sertifika projesi Avrupa’nın her yerinde çalışan bina tanıtım kuruluÅŸlarınca istenmektedir. Isıtma ve soÄŸutma sistemleri profesyonelleri HVAC sistemlerinin katkısının da sertifikada dikkate alınacağı ve gösterileceÄŸi konusuna dikkat etmelidir. Sertifika ÅŸablonu ilgili profesyonellerle iÅŸbirliÄŸi içinde ayrıntılı olarak özenle hazırlanmalıdır. Sertifikalandırmanın sonucu Avrupa Standardizasyon Komitesi CEN standartları dikkate alınarak belirlenmelidir.

 

Bu yaklaşım, mevcut ulusal metotlara paralel olarak ortak bir Avrupa metodu ihtimalinin mümkün olmasına neden olacak ve Avrupa pazarını (CEN) standartlarını esas alan yazılım ve hizmetlere açacaktır.

 

Madde 14/15/16: Isıtma ve klima sistemlerinin incelenmesi ve raporlanması

Mevcut bina ve sistemler enerji tüketimine en büyük etkiyi yapmaktadır. Enerji kullanan sistemlerin zayıf noktalarının tespit edilerek (taranarak) ve mümkün olan iyileÅŸtirmelerin (uyarlama bilgileri) belirtilmesi mevcut ısıtma sistemlerinin enerji performansının iyileÅŸtirilmesi için gerekli olan ilk adımdır. 

 

Kontrol konusu uzun zamandan beri BEPD hakkında ulusal mevzuat seviyesine taşınan son ÅŸart olmuÅŸtur. Ä°nceleme programlarının uygulanması ve mevzuata yerleÅŸtirilmesi birçok üye ülkede göz ardı edilmiÅŸtir. 

 

Yeniden düzenlenen BEPD bu konuyu iyileÅŸtirmeye çalışmaktadır. Ä°nceleme ve kontrol sonuçlarının binanın sertifikalandırılmasında dikkate alınması önerilmektedir.

Özellikle binalarda enerji tüketen teknik sistemlerin incelenmesi yenilikçi tekniklerle ilgili yatırımları tetiklemesi nedeniyle önemlidir.

 

Kontrol eden görevliler Avrupa çapında hizmetlerin dolaşımında bir engel olarak duran ulusal mevzuat, metot ve sertifikalandırma nedeniyle sorunlarla karşılaÅŸmaktadırlar. Tek tip metotlar (standartlar) bu durumun düzelmesine yardımcı olabilir.

 

Ä°ncelemeyi sadeleÅŸtirmek için ortak yazılım araçları meydana getirilmelidir.

 

BEPD ve EuP metotlarının  düzenlenmesi 

BEPD ve EuP’de ürünlerin deÄŸerlendirilmeleri için bir sistem yaklaşımı geliÅŸtirilmiÅŸtir.

 

EuP tarafından teklif edilen sistem yaklaşımının üçüncü ülkeler için referans olarak alınması zordur, zira bu yaklaşım standartlara dayanmamaktadır. Ancak bu imalatçılar için üçüncü ülkenin EuP tarafından geliÅŸtirilen etiketlemeyi devralacağı için ilgi çekici olacaktır.

 

Yürürlükteki EuP sistemi her zaman mevcut BEPD’de standartlarında belirlenen prosedürleri kullanmamaktadır. CEN standartlarını gözden geçirirken EuP ve BEPD arasındaki olası baÄŸlantılar dikkate alınmalıdır.

 

Sonuçlar

Yeniden düzenlenen BEPD ısıtma ve soÄŸutma sistemlerini teÅŸvik etmek için ilgi çekici fırsatlar sunmaktadır. Bu fırsatlar ilgili standartların ikinci direktife göre yapılacak gözden geçirmelerinde dikkate alınacaktır. Zaten birinci direktif için standardizasyonla ilgili çalışma konularının birçoÄŸunun ısıtma ve soÄŸutma sistemleriyle ilgili olduÄŸu da unutulmamalıdır.

 

Ancak yeniden düzenlenen BEPD, 2012 olarak programlanmıştır ve ulusal mevzuata aktarılması ile resmi olarak standartların gözden geçirilmeye baÅŸlanmış olmasından kaynaklanan bir zamanlama problemi yaÅŸanacaktır.  

 

Isıtma ve soÄŸutma sektöründe çalışan profesyoneller üye ülkelere önümüzdeki yeni standartların nasıl olacağını belirlemeleri, getireceÄŸi sonuçlar ve ilgili araçların belirlenebilmesi için bu konular üzerine çözümlerini sunmalı ve ilgili makamlara iletmelidir.

 

Referanslar

• CENSE Bilgi makalesi Sf. 160  (EN  15459 Binalardaki enerji sistemlerinin ekonomik deÄŸerlendirmesi prosedürü hakkında , Johann Zirngibl, Claude François, CSTB Fransa, Mart 2010 (www.iee-cense.eu)

• CENSE Bilgi makalesi Sf. 109 EN 15378 (Binalardaki ısıtma sistemleri – Kazanların ve ısıtma sistemlerinin kontrolü hakkında, Laurent Socal, Edilclima, Ä°talya, Eylül 2008 (www.iee-cense.eu)

• EN 15316-1 “Sistem enerji ÅŸartları ve sistem verimliliklerinin hesaplama metodu” 

• EN 15459 “Binalardaki enerji sistemlerinin ekonomik deÄŸerlendirmesi prosedürü”

 

The REHVA European HVAC Journal /Volume:48 Issue :1